La carta de cooperacion del CIRDÒC-Institut occitan de cultura
Lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura s’engatja a menar l’elaboracion e la mesa en òbra de sas accions de cooperacion dins l’encastre dels objectius listats çai-jos :
- La cooperacion es iniciada, elaborada e mesa en òbra dins l’encastre d’objectius plenament partejats per l’ensemble dels partenaris en tèrmes :
- de volontat comuna de desvolopar las coneissenças, las creacions, las expressions culturalas occitanas dins lor riquesa e lor diversitat, de las rendre accessiblas e reütilizablas pel mai grand nombre dins lo respècte del drech dels creators ;
- de promòure la lenga e la cultura occitanas alprèp de totes los publics, en particular per d’accions que permeton de desvolopar de practicas culturalas d’expression occitana ;
- d’enriquir per sas accions de cooperacion los Bens publics que constituïsson las colleccions patrimonialas e documentàrias publicas – dont aquelas del Centre – tan coma los Bens comuns que constituïsson las informacions, donadas e ressorsas liurament partejadas, accessiblas e reütilizablas per la participacion als projèctes de difusion liura dels comuns de la coneissença ; de ne permetre l’apropriacion pel mai grand nombre per tal de contribuir als enjòcs globals de preservacion e de valorizacion de la diversitat culturala e de promocion del dialòg intercultural.
- Tot organisme public o privat pòt èsser partenari del CIRDÒC – Institut occitan de cultura. Lo Centre a vocacion a entreprene d’accions de cooperacion amb tota mena d’estructura institucionala, associativa e entrepreneirala qu’a una existéncia legala (numèro SIRET o equivalent estrangièr) e que vòl metre en òbra, dins l’encastre de sas activitats e mestièrs, d’accions de valorizacion, de promocion e de desvolopament de la cultura occitana. Los partenaris devon èsser aderents : Collectivitat, associacion o entrepresa del CIRDÒC-Institut occitan de cultura.
- Los programas e accions de cooperacion son definits, adaptats e meses en òbra dins l’encastre d’una convencion de cooperacion qu’engatja recipròcament los partenaris. La convencion de cooperacion definís sistematicament e d’un acòrd comun :
- los objectius partejats dels partenaris e lor adeqüacion amb lors missions, mestièrs e enjòcs respectius ;
- las competéncias, ròtles e responsabilitats de cada partenari al dintre de las accions de cooperacion ;
- las ressorsas (umanas, tecnicas, financièras) necessàrias a l’acompliment de las accions e lor reparticion entre los partenaris ;
- los publics-ciblas, lo calendièr, las resultas esperadas, los mòdes d’evaluacion, de bilanç e de perspectivas de la cooperacion ;
- las modalitats de modificacion o de ruptura de la cooperacion abans sa fin e de règlament dels conflictes e litigis eventuals.
- Tota accion de cooperacion es l’objècte :
- d’una fasa d’estudi e de coelaboracion prealabla a la redaccion de la convencion ;
- e abans sa fin, de bilanç e de perspectivas de la cooperacion dins l’amira de n’inscriure los beneficis dins la durada pels publics e los partenaris.
- L’elaboracion e la mesa en òbra de la cooperacion son menadas dins una recèrca de contunh de compreneson recipròca de las missions, mestièrs e constrenchas de cada partenari, en particular en velhar al bon equilibri dels apòrts e engatjaments de cadun en foncion de sas ressorsas (umanas, competéncias, tecnicas, financièras) ;
- La cooperacion serà elaborada e mesa en òbra dins la recèrca constanta de la complementaritat dels mestièrs e missions entre los partenaris, d’escambi de sabers e de saber-far, de mutualizacion d’aisinas, de mejans e de competéncias dins l’amira de refortir las capacitats de cada partenari dins sos còrs d’activitat e domeni d’expertesa. L’intervencion de l’establiment pòt pas far concurréncia o venir remplaçar l’accion de l’operator el-meteis, e/o la d’operators privats o associatius qu’assumisson plenament las meteissas foncions ; tanpauc pòt pas aver per finalitat l’enriquiment d’una de las parts al prejudici de l’autre, quina que siá la natura d’aqueste enriquiment.
Los encastres de la cooperacion : del local a l’internacional
Lo CIRDÒC-Institut occitan de cultura es cargat de missions fòrça amplas que cal articular amb una vocacion « nacionala e internacionala » en tot assegurar un servici public d’informacion, de documentacion e d’accès a las òbras, sabers e practicas culturalas d’expression occitana al mai pròche dels territòris e dels publics.
Concrètament, es pel desvolopament de la cooperacion per de partenariats dins de sectors d’activitats variats e complementaris que lo Centre pòt desvolopar l’accès dels diferents publics a sos servicis, e mai generalament a l’informacion, a la documentacion e a las practicas culturalas occitanas.
L’ample del territòri d’accion supausa que la politica de cooperacion e de partenariats del Centre siá estructurada :
- per territòris per assegurar un malhum e un accès egal de totes los publics a l’infomacion e a la cultura occitanas ;
- per filièras e sectors d’activitat per assegurar un desvolopament de l’informacion, de las coneissenças e practicas occitanas a dimension nacionala e internacionala.
Aital, la politica de cooperacion del Centre s’articula segon tres nivèls :
- L’accion territoriala :
- per son ofèrta a las collectivitats, associacions e professionals, sa programacion e sas accions fòra del CIRDÒC destinadas a desvolopar l’ofèrta en direccion dels establiments aderents a l’ofèrta del Centre ;
- per sas missions d’acompanhament de projèctes de desvolopament local a destinacion de las collectivitats, entrepresas e associacions.
- La cooperacion interregionala e nacionala :
Per sa governança e sas missions estatutàrias, lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura es una aisina publica de cooperacion que permet la mesa en òbra de projèctes e obradors de dimension interregionala. Aital a per vocacion de facilitar las accions dins l’espandi de l’espaci lingüistic e cultural occitan despartit entre 4 regions administrativas francesas, una region en Espanha (Aran en Catalonha), una region en Itàlia (Valadas occitanas en Piemont).
L’objectiu es aquí de desvolopar d’aisinas d’escambis e/o de mutualizacion co-elaboradas amb las rets professionalas e associativas de difusion de la cultura occitana, per tal de favorizar lor collaboracion al nivèl interregional.
En matèria de cooperacion documentària e patrimoniala, coma lo patrimòni occitan es conservat sus l’ensemble del territòri francés e representa una part granda del patrimòni cultural de la França, lo Centre mena o collabòra tanben a d’obradors nacionals (operacions d’inventari o numerizacion del patrimòni, constitucion d’aisinas de recèrca collectivas e basas de donadas de referéncia, programas de valorizacion o de mediacion, etc.)
- L’internacionalizacion :
Lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura es tanben cargat de desvolopar sas accions en favor de la cultura occitana dins l’encastre de cooperacions internacionalas, en particular europèas, per sas pròprias accions mas mai globalament, coma institucion cap de malhum, pels actors de la cultura, del saber e de la creacion en occitan.
Aquesta cooperacion s’inscriu en particular dins d’encastres de cooperacion euroregionals e transfrontalièrs (Euroregion Pirenèus-Mediterranèa e Euroregion Nòva Aquitània Euskadi Navarra, Comunautat de trabalh dels Pirenèus) o europèus (cooperacion educativa amb los programas Erasmus+ ; cooperacion universitària e scientifica amb Horizon 2020 o culturala amb Euròpa Creativa).
L’enjòc de l’internacionalizacion s’inscriu tanben dins la volontat de l’establiment de contribuir per sas accions als enjòcs culturals mondials, en particular la salvagarda de la diversitat de las expressions lingüisticas e culturalas menaçadas dins lo mond del sègle XXI e la promocion del dialòg intercultural coma definit per l’UNÈSCO e los engatjaments internacionals de França en la matèria.
Los programas de cooperacion
CULTURA E TERRITÒRI [COOP-TER]
Salvagarda, coneissença e valorizacion del patrimòni e de la cultura occitana d’un territòri [COOP-TER/1]
Cooperacion amb las collectivitats territorialas e lors establiments o agropaments, notadament pargues naturals regionals, labèls Vila e País d’art e d’istòria, País toristic, etc.
Mena d’accions mesas en òbra pel CIRDÒC – Institut occitan de cultura :
- realizacion d’inventari de « l’actiu cultural » occitan del territòri : istòria e patrimòni, culturas vivas (patrimòni cultural immaterial e creacion artistica e literària), toponimia, documentacion, etc.
- localizacion de ressorsas : associacions, expèrts, actors culturals, socials e educatius, entrepresas e saber-far mobilizables, identificacion de finançaments e partenariats ;
- acompanhament de projècte (ajuda a la concepcion e a la mesa en òbra) e coproduccions d’aisinas e accions de valorizacion en direccion de publics diferents : projèctes educatius, senhaletica patrimoniala e toristica, dispositius e contenguts numerics, projèctes artistics, exposicions, etc.
Acompanhament per la mesa en òbra d’operacions d’inventari, salvagarda e transmission del patrimòni cultural immaterial [COOP-TER/2]
Cooperacion amb las collectivitats, las associacions, los practicians del patrimòni cultural immaterial.
Dins l’encastre de sas missions d’Etnopòle l’establiment òbra dins los domenis de l’etnomusicologia de França, la salvagarda del patrimòni cultural immaterial e l’etnologia dels territòris de lenga occitana, la mediacion numerica.
Mena d’accions mesas en òbra per l’establiment :
- Acompanhament dels portaires de projècte d’inventari. Coneissença dels dispositius de finançament ; enquadrament scientific e metodologic : definicion d’airals, formacion metodologica (enquèsta, dimension lingüistica, mesa en ficha).
- Coproduccion de jornadas de recèrca e de mediacions scientificas.
- Coproduccions d’aisinas e accions de valorizacion en direccion de publics diferents : projèctes educatius, projèctes de creacion artistica, engenheria de dispositius de salvagarda…
- Coproduccion de mediacions numericas e exposicions, etc.
Crear, desvolopar e valorizar un fons documentari occitan [COOP-TER/3]
Cooperacion amb las bibliotècas (territorialas, universitàrias), los centres de documentacion de collectivitats, d’associacions o d’entrepresas.
Mena d’accions mesas en òbra pel CIRDÒC – Institut occitan de cultura :
- acompanhament per la concepcion de l’ofèrta documentària e culturala (publics-ciblas, usatges e practicas de satisfar), definicion de l’ofèrta documentària e de son evolucion dins lo temps ;
- ajuda a la constitucion de l’ofèrta documentària : mesa a disposicion de ressorsas e documentacion, ajuda a las aquisicions, informacion sus l’actualitat editoriala ;
- formacion e assiténcia professionala : identificacion dels sabers e saber-far d’aquesir, informacion sus las formacions disponiblas o mesa en òbra de las accions de formacion adaptadas ;
- mesa a disposicion d’aisinas tecnicas e de donadas documentàrias : mesa a disposicion de sistèma de gestion informatizat, mesa a disposicion de donadas bibliograficas, ajuda al catalogatge e a la gestion (aderents, prèstes, etc.)
- acompanhament per la mesa en òbra d’accions de promocion de l’ofèrta documentària e de valorizacion.
Venir un luòc o una manifestacion labelizada [COOP-TER/4]
Cooperacion amb los establiments culturals (publics, associatius), los festenals e eveniments que vòlon propausar una ofèrta culturala occitana.
Mena d’accions mesas en òbra per l’establiment :
- Ajuda a la programacion : mesa a disposicion de supòrts e de ressorsas, conselhs e assisténcia per l’elaboracion de la programacion, quitament coelaboracion d’una programacion scientifica, artistica e/o culturala comuna ;
- Ajuda a l’estructuracion de l’eveniment e a sa perennizacion per l’identificacion de las aisinas, servicis e referents disponibles sus las diferentas fòrmas de subvencions e ajuda a la mesa en plaça de lors projèctes ; mesa en ret d’actors.
- Ajuda a la difusion e al desvolopament dels publics : difusion e promocion de l’eveniment dins las aisinas numericas del Centre, e ajuda a la traduccion ; desvolopament e mesa a disposicion de supòrts d’infomacion (lexics, senhaleticas, guidas…) a l’entorn de la cultura occitana.
OCCITAN E NUMERIC : programa OCCITANICA.eu [COOP-NUM]
Archivatge numeric [COOP-NUM/1]
Cooperacion amb las associacions, mèdias associatius e privats, artistas e companhiás artisticas, cercaire-a-s e organismes de recèrca, etc.
Mena d’accions mesas en òbra per l’establiment :
- Presa en carga de l’archivatge securizat dels archius numerics del partenari ;
- Ajuda al referenciament e a la gestion dels sieus archius numerics ;
- Acompanhament e coproduccion per de projèctes de mesa en accès e valorizacion dels archius numerics del partenari.
Desvolopament d’aisinas e contenguts numerics per la difusion de sabers e ressorsas occitanas [COOP-NUM/2]
Cooperacion amb las associacions, las estructuras artisticas e culturalas, las collectivitats e lors establiments, las universitats e organismes de recèrca, etc.
Mena d’accions mesas en òbra per l’establiment :
- Mesa a disposicion e coproduccion d’aisinas per la difusion numerica d’informacions culturalas, l’edicion electronica e la gestion de ressorsas numericas ;
- Formacion, assisténcia, albergament e mantenença dels sistèmas meses a disposicion ;
- Conselh e acompanhament tecnic e cultural per de projèctes de mediacion numerica ;
- Conselh-formacion en matèria de tractaments documentaris (tèxt, son, vidèo) e d’interoperabilitat de las donadas ;
Programa d’inventari, senhalament e numerizacion del patrimòni documentari occitan [COOP-NUM/3]
Cooperacion amb tot organisme, public o privat, detentor de fonses documentaris e colleccions patrimonialas d’interès occitan.
Mena d’accions mesas en òbra per l’establiment :
- Ajuda scientifica, metodologica e tecnica per l’identificacion e pel senhalament de fonses e colleccions documentàrias occitanas ;
- Ajuda a la redaccion de fichas de senhalament e publicacion al dintre de las basas de referéncia (Occitanica, CCFR-RNBFD, etc.) ;
- Ajuda al tractament (conservacion preventiva, classament, inventari e catalogatge) ;
- Ajuda o presa en carga de programas de numerizacion de documents e fonses remarcables ;
- Coproduccion de dispositius, aisinas e accions de valorizacion dels fonses e colleccions.
CULTURA E EDUCACION [COOP-EDU]
Partenariats pel desvolopament de practicas culturalas occitanas en mitan escolar, periescolar, extraescolar [COOP-EDU/1]
Cooperacion amb las estructuras e organizacions ligadas a l’ensenhament escolar (public, associatiu e privat) e las activitats peri-/extraescolaras (centres de lésers, MJC, conservatòris de musica etc.)
Mena d’accions mesas en òbra per l’establiment :
- servici de mesa a disposicion de libres, supòrts d’animacion e acompanhament pel desvolopament de las practicas culturalas, en particular de lectura ;
- sosten e acompanhament d’accions en favor de la coneissença e de las practicas culturalas occitanas dins l’encastre d’eveniments a destinacion dels joves publics ;
- sosten e formacion alprèp dels professionals de l’enfança-joventut per l’aquisicion de coneissenças e competéncias en matèria de lenga e cultura occitanas adaptadas a lors publics e activitats ;
- identificacion dels besonhs de supòrts d’animacion e d’educacion artistica e culturala e coproduccion de supòrts ;
- sosten a la mutualizacion e coproduccion de ressorsas e dispositius numerics a destinacion dels joves publics e dels professionals (ensenhaires, animators) dins l’encastre de la compausanta educacion-joventut del metaportal Occitanica, La Maleta (http://maleta.occitanica.eu)
- presa en compte dels publics joves e escolars dins la programacion del Centre, organizacion de talhièrs e de visitas tematicas de grops suls sites del Centre (Mediatèca a Besièrs, Etnopòle a Vilhèra) ;
- difusion d’informacion : senhalament e promocion de las ressorsas educativas liuras, de las parucions, creacions e actualitats culturalas occitanas qu’interèssan los publics joves e la comunautat educativa, notadament gràcias al portal La FaBrica (http://fabrica.occitanica.eu), tan coma de dispositius de finançament de projèctes pertinents.
Mesa en òbra de percorses d’educacion artistica e culturala [COOP-EDU/2]
Cooperacion amb las estructuras e organizacions ligadas a l’ensenhament escolar (public, associatiu e privat), de collectivitats, d’institucions culturalas e d’artistas dins la mesa en plaça de collaboracions per l’educacion artistica e culturala al patrimòni e a la creacion d’expression occitana.
Mena d’accions mesas en òbra per l’establiment :
- mesa en plaça d’aisinas e servicis per facilitar lo desvolopament d’accions EAC interdisciplinàrias qu’an per amira de permetre l’encontre dels escolans amb los artistas, las practicas culturalas e las òbras d’expression occitana dins lor diversitat tota ;
- formacion dels ensenhaires a l’EAC e a la construccion de lor projècte en classa ; informacion alprèp dels ensenhaires suls dispositius existents e ajuda a l’elaboracion de projèctes que dintren dins lor encastre ; concepcion e/o acompanhament dels projèctes EAC dins lo primari e lo segondari, tot de long de la durada de vida del projècte ;
- mesa en accès de las ressorsas numericas dins l’encastre dels dispositius regionals d’Educacion Artistica e Culturala ; mesa a disposicion perenna de las ressorsas documentàrias en ligam amb lo PCI per la constitucion del projècte EAC, valorizacion e mutualizacion dels projèctes EAC menats dins lo metaportal Occitanica e la plataforma Daquidòc (www.daquidoc.org)
RECÈRCA, FORMACION E ENSENHAMENT SUPERIOR [COOP-REC]
Sosten a la produccion e a la difusion dels sabers en domeni occitan [COOP-REC/1]
Cooperacion amb las universitats e/o unitats de formacion e de recèrca e/o laboratòris de recèrca e/o associacions o organismes qu’an per objècte la produccion e la difusion de trabalhs scientifics.
Mena d’accions mesas en òbra pel CIRDÒC – Institut occitan de cultura :
- archivatge e gestion de documentacion e de materials produsits dins l’encastre d’un programa de recèrca : archivatge numeric, tractament, referenciament e gestion dels accèses a las donadas e documents ;
- referenciament e valorizacion dels trabalhs publicats dins l’encastre de las basas del Centre e de las basas nacionalas e internacionalas a las que lo Centre contribuís : SUDOC, CCFR, Worldcat
- mesa a disposicion d’una aisina de valorizacion numerica dels trabalhs de recèrca (Occitanica, rubrica « Campus » : www.occitanica.eu/campus), lo CIRDÒC – Institut occitan de cultura assegura las tascas de publicacion numerica, referenciament, etc.
- possible cofinançament de despensas dirèctament ligadas a la produccion de materials d’informacion e de documentacion destinats a èsser accessibles dins l’encastre de las ressorsas del Centre ;
- coproduccion de supòrts, d’aisinas e d’accions qu’an per objectiu de promòure l’objècte de la recèrca, sas resultas e sos materials de cap a un public pas universitari ;
- cooperacion per l’organizacion d’eveniments scientifics (collòquis, jornadas d’estudi, etc.), en particular per la mesa en òbra de proposicions d’accions destinadas a alargar lo public de l’eveniment a de publics pas universitaris ;
- captacion e difusion d’archius audiovisuals o sonòrs d’eveniments scientifics (collòquis, jornadas d’estudi, etc.)
Cooperacion per la mesa en òbra d’accions e de ressorsas de formacion professionala en lenga e cultura occitanas [COOP-REC/2]
Cooperacion amb los organismes de formacion professionala e/o las universitats e/o unitats de formacion e de recèrca e/o las collectivitats e associacions qu’an per objècte la formacion de professionals e benevòls dins lo sector cultural.
Mena d’accions mesas en òbra pel CIRDÒC – Institut occitan de cultura :
- Ajuda a l’identificacion dels besonhs en formacion, competéncias, ressorsas professionalas ;
- Ajuda a l’identificacion d’intervenents e organismes de formacion ;
- Coproduccion de ressorsas o aisinas de transferiment de competéncias en direccion de professionals e benevòls de sectors culturals ;
- Mesa en òbra per coproduccion d’accions de formacion (talhièrs, jornadas professionalas, accions de formacion)
CREACION ARTISTICA E LITERÀRIA [COOP-CRE]
Sosten a la creacion artistica e literària en occitan [COOP-CRE/1]
Cooperacion amb los artistas (tot sector : arts visualas, musica, literatura) amb la tòca de los acompanhar dins lor projècte de creacion, amb per objectiu l’escambi e lo partatge d’informacion, de competéncias e de coneissenças.
Mena d’accions menadas pel Centre :
- conselh en documentacion, ajuda a la localizacion e a l’espleitacion de documentacion e de ressorsas patrimonialas qu’òbran a la realizacion de la creacion ;
- ajuda a l’identificacion e organizacion de trabalh conjunt amb de competéncias complementàrias (lingüisticas, culturalas, scientificas, tecnologicas, economicas) ;
- mesa a disposicion d’espacis e de materials ;
- concepcion en coproduccion de contenguts e de supòrts de valorizacion culturala en ligam amb la creacion ;
- promocion e difusion de la creacion dins l’encastre de la programacion artistica del Centre e de la programacion dels luòcs e eveniments partenaris ;
- promocion de la creacion dins l’encastre de sos sites d’informacion (site del CIRDÒC-Institut occitan de cultura : www.oc-cultura.eu e portal « La Fabrica » dedicat a l’actualitat de la creacion occitana fabrica.occitanica.eu).
Promocion de la creacion literària occitana [COOP-CRE/2]
Promocion del libre e de la lectura, en partenariat amb las estructuras regionalas pel libre e los diferents actors de la cadena del libre.
Mena d’accions menadas pel Centre :
- promocion e programacion literària dins l’encastre de partenariats amb festenals e eveniments grands (Comedia del libre, Estivada, Total festum, Prèmi Ostana, etc.) ;
- produccions de supòrts e accions de promocion dels escrivans e actualitat del libre : cooperacion mèdias, brocadura de promocion de l’actualitat, seleccions tematicas ;
- produccions de ressorsas pel desvolopament de practicas de lectura novèlas : obertura d’una colleccion de libres electronics sus Occitanica ; produccion del libre sonòr en multidifusion.